Stories Talk | Νίκος Η. Παπαστεργίου "Ο απόλυτος ασφαλιστικός κώδικας, απαιτεί σχεδιαστικά εργαλεία και ρεαλιστικές παραδοχές"
Η ζωή γράφοντας, η συγγραφή ζώντας
Από τη Χριστίνα Κατσαντώνη
Πιστεύει ακράδαντα πως η πραγματικότητα είναι τρομερά γενναιόδωρη σε εμπνεύσεις, για κάποιον που έχει ακονισμένες κεραίες. Από παιδί διατηρεί ακέραιη την περιέργεια του, αλλά και την πεποίθηση ότι κάθε άνθρωπος έχει να διηγηθεί τουλάχιστον μία συναρπαστική ιστορία. Ο Χρήστος Χωμενίδης έχει πολλές.
Η ίδια η ημερομηνία γέννησής του συνδέεται με μια ρομαντική ιστορία αγάπης. Ήρθε στον κόσμο στις 3Αυγούστου 1966, ακριβώς εννέα χρόνια μετά τη μέρα που οι γονείς του αντάλλαξαν το πρώτο τους φιλί. Μεγάλωσε στην Κυψέλη, μια περιοχή που δεν εγκατέλειψε ποτέ, σε ένα σπίτι γεμάτο βιβλία, μουσικές και κυρίως αγάπη. Από αυτήν πήγαζε η αίσθηση της χαράς της ζωής, που χαρακτήρισε τα παιδικά του χρόνια. Τι κι αν η οικογένεια φτώχαινε, τι κι αν μετακόμιζαν σε όλο και μικρότερα σπίτια, η αγάπη ήταν πάντα παρούσα και ικανή να τον θωρακίσει.
Οι γονείς του τον έμαθαν να απολαμβάνει τη μουσική, το σινεμά και το διάβασμα, να εκτιμά την αριστοκρατία του πνεύματος κι όχι του πλούτου.
Στο σχολείο ήταν το “μαύρο πρόβατο”, ο μαθητής που δεχόταν τις κοροϊδευτικές επιθέσεις των άλλων παιδιών για την αντισυμβατική εμφάνισή του, τα άφρο μαλλιά και τα πολύχρωμα πουκάμισα. Κι αυτό τον δίδαξε από νωρίς ότι κανείς δεν μπορεί να αρέσει σε όλους. Δεν κλόνισε όμως την πίστη του ότι η ζωή είναι μια μεγάλη περιπέτεια και ο κόσμος ένας ευλογημένος κήπος γεμάτος καρπούς, που περιμένουν να τους δρέψει…
Η απώλεια και η ανάγκη δημιουργίας
Σε ηλικία 10 ετών ζήτησε από τους γονείς του ως δώρο μια γραφομηχανή. Σε αυτήν έγραφε ποιήματα για τα κορίτσια που του άρεσαν, τα διάβαζε μόνο στον κολλητό του και δεχόταν με ικανοποίηση τη διαβεβαίωση ότι αν κι εκείνος ήταν κορίτσι, θα ενέδιδε…
Κομβικό σημείο της ζωής του Χρήστου Χωμενίδη ήταν η απώλεια του πατέρα του, όταν ήταν 12 ετών. Τότε κατάλαβε πως δεν υπήρχε καμία εγγύηση ότι η ζωή θα συνεχιστεί με χαρά και ασφάλεια, πως το σπίτι του ήταν χάρτινο μπροστά στην απειλή κάθε κακού λύκου. Κι ένιωσε την ανάγκη να δημιουργήσει κάτι που να τον περιέχει, αλλά να έχει και τη δική του αυτονομία.
Αποφάσισε ότι θέλει να γίνει συγγραφέας γύρω στα 16, όταν δοκίμασε να γράψει σε πεζό λόγο. Η πρώτη αίσθηση ήταν σαν να γλιστρούσε στον πάγο με πατίνια. Έκτοτε οι λέξεις συνέχισαν να κυλούν με άνεση, σχηματίζοντας δεκάδες γραπτά, πακέτα ολόκληρα, από ολοκληρωμένες ή ανολοκλήρωτες προσπάθειες, μέχρι να δει το 1988, όταν ακόμα σπούδαζε στη Νομική, το πρώτο του διήγημα να δημοσιεύεται στο Playboy.
Το βιβλίο που ανέτρεψε τα δεδομένα
Ένα χρόνο μετά, στα 23 του, άρχισε να γράφει το πρώτο του μυθιστόρημα. Οι πρώτοι που το διάβασαν ήταν η τότε αγαπημένη του και ο κολλητός του. Η πρώτη το βρήκε άθλιο, τον προέτρεψε να το πετάξει και να αρχίσει κάτι άλλο. Ο φίλος του τον ενθάρρυνε να το ολοκληρώσει. Ευτυχώς, για πολλές χιλιάδες αναγνωστών, προτίμησε να ακούσει τον φίλο του.
Το βιβλίο ήταν το “Σοφό παιδί”, που κυκλοφόρησε το 1993, προκαλώντας έντονη αίσθηση σε κοινό και κριτικούς. Οι πρώτες διθυραμβικές κριτικές βρήκαν τον Χρήστο Χωμενίδη στο δικηγορικό γραφείο, όπου εργαζόταν τότε, να διαβάζει έκπληκτος τίτλους, που τον παρομοίαζαν με νέο Καραγάτση.
Το “Σοφό παιδί” ξάφνιασε κι αγαπήθηκε φανατικά, ανέτρεψε καθιερωμένες νόρμες της νεοελληνικής λογοτεχνίας, κατέρριψε τη σοβαροφάνεια, παρέμεινε για χρόνια στη λίστα των ευπώλητων βιβλίων, μεταφράστηκε και τρεις δεκαετίες μετά συνεχίζει ζωντανό” κι ακμαίο, έχοντας χαρακτηριστεί σημείο αναφοράς στη μεταπολιτευτική Ελλάδα.
Ζει γράφοντας, γράφει ζώντας
Ακολούθησαν με ανάλογη επιτυχία και πιστό κοινό που εκτείνεται σε διαφορετικές γενιές, άλλα 10 μυθιστορήματα και τρεις συλλογές διηγημάτων, με πλέον πρόσφατο το μυθιστόρημα “Ο βασιλιάς της” -που γεννήθηκε σε μια ανύποπτη στιγμή, το βράδυ των γενεθλίων του σε μια ταβέρνα στο Ρέθυμνο, όταν άκουσε στο μυαλό του τον Μενέλαο να τον παρακινεί να διηγηθεί την ιστορία του με την ωραία Ελένη, από τη δική του οπτική…
Κάπως έτσι προκύπτουν όλες οι ιδέες που γεννούν τα βιβλία του. Το γράψιμο είναι για τον Χρήστο Χωμενίδη τρόπος ζωής. “Ζω γράφοντας, γράφω ζώντας” λέει χαρακτηριστικά. Απολαμβάνει τη ζωή με την κόρη του, Νίκη και τη σύντροφό του, την επικοινωνία με τους ανθρώπους και τις συναρπαστικές ιστορίες τους και παράλληλα γράφει μυθιστορήματα, διηγήματα, άρθρα, σχόλια στα social media, ηχογραφεί podcasts.
Για εκείνον, το μυστικό της επιτυχίας κρύβεται πίσω από μια σχεδόν αγωνιώδη επιθυμία να αντιληφθεί την πραγματικότητα και να φτιάξει μέσω του έργου του έναν καθρέφτη, που να την αντανακλά. Αυτό ακριβώς το κίνητρο, προβάλλει και στη φράση, που με εφηβική επιμονή, εξακολουθεί να τον χαρακτηρίζει: “Θέλω, άρα υπάρχω”.
* Ευχαριστούμε το Sikyon Coast Hotel & Resort για την φιλοξενία του και την πραγματοποίηση του γυρίσματος του Leaders Talk με τον Χρήστο Χωμενίδη.