Μαρία Ευθυμίου

«Κάνοντας σωστά τη δουλειά σου περιορίζεις το μεγάλο κακό που περιορίζει τη χώρα μας και τη βλάπτει πολύ».

 

Από τον Μάκη Προβατά

Η Μαρία Ευθυμίου είναι Ιστορικός, τακτική καθηγήτρια Ιστορίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1955 από «λόγιους γονείς» όπως τους χαρακτηρίζει η ίδια. Η μητέρα της, Χριστίνα, ήταν δασκάλα και ο πατέρας της, Δημήτρης, φιλόλογος ο οποίος εργαζόταν ως διευθυντής στα Ταχυδρομεία πέντε περιφερειών με έδρα τη Λάρισα. « Η εικόνα που έχω από τον πατέρα μου είναι ακραίας εργατικότητας και ακραίας αίσθησης καθήκοντος. Παρότι δεν τον έζησα πολύ, αυτή η εικόνα του πατέρα μου με αυτά τα δυο στοιχεία με ακολουθούν μέχρι σήμερα» λέει η ίδια στο ImpacTalk. 

Θεωρεί τον εαυτό της προνομιούχο ως παιδί, αφού είχε δυο ζευγάρια παπούτσια, ένα καλό και ένα πρόχειρο, «τα οποία πάντοτε ήταν δυο με τρία νούμερα μεγαλύτερα ώστε να φοριούνται για χρόνια, και η διαφορά μεγέθους καλυπτόταν με εφημερίδες». Στην Αθήνα ήρθε οικογενειακώς όταν ήταν να πάει στην δευτέρα δημοτικού. Στο ταξίδι αυτό από την Λάρισα στην Αθήνα θυμάται ακόμα πόσο μεγάλη εντύπωση τής έκανε το γεγονός ότι ξεκίνησε από το σταθμό τραίνων της Λάρισας και έφτασε σε σταθμό Λαρίσης, στην Αθήνα.  «Αντιλήφθηκα για πρώτη φορά ότι η Γη είναι στρογγυλή», λέει χαριτολογώντας.

Η οικογένεια Ευθυμίου εγκαταστάθηκε στην οδό Ιπποκράτους «την εποχή που γκρεμίζονταν τα θαυμάσια αρχοντικά για να χτιστούν πολυκατοικίες στη θέση τους». Σε μια τέτοια πολυκατοικία έμεινε για τις επόμενες περίπου τρείς δεκαετίες η Μαρία Ευθυμίου. Πήγε στο 36ο δημοτικό Σχολείο στην οδό Μεθώνης, «το οποίο σήμερα είναι ταβέρνα και αυτό με πονάει», και στη συνέχεια πήγε στο 5ο Γυμνάσιο θηλέων. 

Ήταν πολύ καλή μαθήτρια και εύκολα μπήκε στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας. Συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Στην διαδρομή αυτή είχε την τύχη να συναντηθεί με σπουδαίους πανεπιστημιακούς δασκάλους, όπως η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ και ο  Βασίλειος Σφυρόερας. Από το 1981 ανήκει στο Διδακτικό και Ερευνητικό Προσωπικό του ΕΚΠΑ όπου σήμερα είναι Τακτική Καθηγήτρια Ιστορίας. Επί 41 χρόνια έχει διδάξει χιλιάδες φοιτητές και έχει εποπτεύσει εκατοντάδες σεμιναριακές και μεταπτυχιακές εργασίες, καθώς και διδακτορικά. 

Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε Επιτροπές Ιστορίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ έχει σημαντικές συμβολές σε επιστημονικά συνέδρια και περιοδικά Ιστορίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Μετέχει στο εγχείρημα του Mathesis των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης με επτά ενότητες Ελληνικής και Παγκόσμιας Ιστορίας (mathesis.cup.gr). Από το 2006 διδάσκει στο ευρύ κοινό δωρεάν σε ολόκληρη την Ελλάδα, ακόμα και σε φυλακές και Κέντρα Απεξάρτησης, κύκλους Παγκόσμιας και Ελληνικής Ιστορίας. Τα μαθήματα αυτά έχουν παρακολουθήσει εκατοντάδες χιλιάδες άτομα.

Την άνοιξη του 2016, στο πλαίσιο συνεργασίας του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, δίδαξε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών έναν κύκλο 19 τρίωρων μαθημάτων Παγκόσμιας Ιστορίας.

Έχει επιμεληθεί επιστημονικά βιβλία ιστορίας και συμμετείχε στην συγγραφή συλλογικών έργων, ενώ έχουν δημοσιευθεί περί τα ογδόντα πέντε άρθρα και μελέτες της σε περιοδικά Ιστορίας. Συνέγραψε τα βιβλία «Μόνο λίγα χιλιόμετρα. Ιστορίες για την Ιστορία» και «Ρίζες και Θεμέλια. Οδόσημα της Ιστορίας του Ελληνισμού» σε συνεργασία με το δημοσιογράφο και συγγραφέα Μάκη Προβατά που έχουν εκδοθεί από τις εκδόσεις Πατάκης. Έχει αποδώσει στα ελληνικά ποιήματα της ποιήτριας Raquel Angel –Nagler, που έχουν εκδοθεί από τις εκδόσεις Σμίλη.

Το 2013 τιμήθηκε με το «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής Διδασκαλίας εις μνήμην Β. Ξανθόπουλου – Στ. Πνευματικού».
Η ίδια λέει με υπερηφάνεια ότι είναι «μητέρα δύο ξεχωριστών ανδρών, του Γιωργή και του Ρήγα Χατζηλάκου, και γιαγιά της Μάγιας, της Έλενας, της Δανάης και της Δάφνης». 
 
Για αυτά τα μαθήματα των τελευταίων δεκαπέντε ετών αποκαλύπτει στο ImpacTalk, «βρέθηκα να διδάσκω σε όλη την Ελλάδα. Έτσι γνώρισα τον τόπο μου και έγινα πιο αισιόδοξη για το μέλλον της χώρας, και είπα ότι υπάρχει και μια Ελλάδα πολύ πολύ όμορφη και μπορεί τελικά να τα καταφέρουμε».