Stories Talk | Νίκος Η. Παπαστεργίου "Ο απόλυτος ασφαλιστικός κώδικας, απαιτεί σχεδιαστικά εργαλεία και ρεαλιστικές παραδοχές"
Η καθημερινότητά του είναι γεμάτη ταξίδια. Μπορεί να βρεθεί τη μια στο Βυζάντιο, την άλλη στο Διάστημα, σήμερα στην πόλη, αύριο στη ζούγκλα, σε μια διαδρομή αέναη, που δεν τελειώνει ποτέ, αλλά διαρκώς ανανεώνεται.
Της Χριστίνας Κατσαντώνη
Ο Άθως Δανέλλης είναι ένας άνθρωπος, που επέλεξε να αφιερώσει τον εαυτό του σε ένα ζωντανό παραμύθι, που αμφισβητεί και ανατρέπει τα πάντα, διασχίζει τον χώρο και τον χρόνο κι αποτυπώνει στο πανί τις ψυχές των ανθρώπων. Πιστός σύντροφος και οδηγός του, ο ήρωας των παιδικών του χρόνων. Ένας ήρωας λαϊκός, ανένταχτος, που καυτηριάζει το άδικο, κι έχει πλούσια δράση ανά τους αιώνες. Που κουβαλά δεκαετίες ζωής, αλλά επικοινωνεί μοναδικά με όλες τις ηλικίες. Που δεν κατατάσσεται, ούτε μπαίνει στην κατάψυξη: ο Καραγκιόζης.
Δείτε ολόκληρο το επεισόδιο του Leaders Talk εδώ
Τριανταπέντε χρόνια στο Θέατρο Σκιών
Ο Άθως Δανέλλης είχε την ευτυχία να ακολουθήσει στη ζωή του το όνειρο που τον συνεπήρε από τα παιδικά του χρόνια. Μεγαλωμένος μεταξύ Αθήνας και Κρήτης, πρωτοείδε Καραγκιόζη ως μικρό παιδί, σε ένα καφενείο στη Χερσόνησο Ηρακλείου και μαγεύτηκε. Άρχισε από πολύ νωρίς να μελετά το θέατρο Σκιών.
Παράλληλα, ως παιδί με φαντασία, που έγραφε καλά, σπούδασε δημοσιογραφία στην Αγγλία. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, ξεκίνησε να δουλεύει ως δημοσιογράφος στην ελεύθερη ραδιοφωνία και στον περιοδικό Τύπο, αλλά ο Καραγκιόζης ήταν πάντα μπροστά του. Είχε πια κυριεύσει τη ζωή του και γρήγορα οι πρώτες βραδυνές παραστάσεις, που ξεκίνησε να δίνει για το χαρτζιλίκι του σε διάφορους χώρους, έγιναν κεντρικό ταξίδι της ζωής του.
Σήμερα, έχοντας πια συμπληρώσει 35 χρόνια επαγγελματικής παρουσίας στο Θέατρο Σκιών, ο Καραγκιόζης εξακολουθεί να του προκαλεί τον ίδιο ενθουσιασμό που ένιωσε την πρώτη φορά που ως παιδάκι, είδε την καμπουριαστή φιγούρα να ξεπροβάλλει πάνω στο πανί, χορεύοντας και τραγουδώντας: “Έι όπα, όπα, όπα…”.
Νέα ταξίδια στα ίχνη των παλιών δασκάλων
Στον δρόμο, που ο Άθως Δανέλλης ξεκίνησε να χαράζει στον χώρο του Θεάτρου Σκιών, πρώτη μεγάλη επιρροή ήταν οι παλιοί Καραγκιοζοπαίκτες. Μάστοράς του στάθηκε ο Μάνθος ο Αθηναίος. Στον μπερντέ του μαθήτευσε, μαζί του έζησε κι έμαθε να παίζει Καραγκιόζη. Ισχυρό αποτύπωμα πάνω του άφησαν όμως και άλλοι σπουδαίοι Καραγκιοζοπαίκτες, όπως ο Ευγένιος Σπαθάρης, ο Γιάνναρος, ο Χαρίδημος, ο Βάγγος…
Έχοντας την ευχή των παλιών, ο Άθως Δανέλλης συνέχισε να χαράζει την προσωπική του διαδρομή στον χώρο, μεταφέροντας τον Καραγκιόζη με τον Αθηναϊκό Θίασο Σκιών του σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, αλλά και στον κόσμο, στο Εθνικό θέατρο, στο Μέγαρο Μουσικής, στον κινηματογράφο... Παράλληλα από το 1998 ίδρυσε το Αρχείο Ελληνικού Θεάτρου Σκιών με σκοπό την αποκατάσταση και αξιοποίηση των θεατρικών κειμένων και ιστορικών στοιχείων του ελληνικού Καραγκιόζη.
Πάντα μπροστά ο Καραγκιόζης
Το Θέατρο Σκιών είναι απαιτητικό όχι μόνο την ώρα της παράστασης. Ο βασικός κανόνας, όπως λέει, ο Άθως Δανέλλης, είναι να ζεις σε αυτό ασταμάτητα, πάντα σε ετοιμότητα, ανοιχτός σε κάθε ερέθισμα. Γι’ αυτόν, ο Καραγκιόζης, ως ένας ήρωας που έχει δημιουργηθεί από το κοινό, φέρει όλα τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που παρακολουθούν, γι’ αυτό και ζωντανεύει στο πανί τα όνειρά τους. Το κοινό περιμένει να δει να προβάλλεται η ψυχή του στο πανί κι αυτό για τον Καραγκιοζοπαίκτη δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Γιατί όσα κακά κι αν έχουν χρεωθεί στον Καραγκιόζη, το σίγουρο είναι ότι ποτέ δεν ξεγελάει τους θεατές του. Είτε είναι παιδιά, είτε ενήλικες για τους οποίους από το 1989 ο Άθως Δανέλλης δίνει και βραδυνές παραστάσεις.
Ο Καραγκιόζης, άλλωστε, όπως λέει, σε καμία περίπτωση δεν είναι παιδικό θέατρο. Δύσκολα περιγράφεται, δύσκολα κατατάσσεται γιατί είναι έξω απ’ όλα τα μέτρα. Είναι όλοι οι ήρωες μαζί, είναι στοιχειό, είναι και εμπαιγμός, δεν προσβάλλει κανέναν και τους προσβάλλει όλους, αλλά έχει πάντα τεράστιο σεβασμό στο διαφορετικό.
Ο Άθως Δανέλλης θεωρεί πως το γεγονός ότι σήμερα μπαίνουν πολλοί νέοι στον χώρο του θεάτρου Σκιών είναι ό,τι πολυτιμότερο, γιατί τροφοδοτούν την τέχνη κι αναπνέει. Κι η πρώτη γνώση που θέλει να μεταφέρει σε έναν νέο που θέλει να ασχοληθεί με το Θέατρο Σκιών είναι να μη διανοηθεί ποτέ να βάλει τον εαυτό του μπροστά από τον Καραγκιόζη…