Οι υποδειγματικοί ηγέτες οφείλουν να ενδυναμώνουν τους υπαλλήλους τους γιατί συχνά εκείνοι συνεισφέρουν σημαντικά στη λειτουργία της εταιρείας. Ας δούμε από ποια στοιχεία διαμορφώνεται η υποδειγματική ηγεσία  και πώς ηγέτες θα πετύχουν το καλύτερο αποτέλεσμα.

Από τη Μία Κόλλια

Έρευνα της εταιρείας ανθρώπινου δυναμικού Gartner σε περισσότερους από 6.500 υπαλλήλους και πάνω από 100 CHRO σε όλο τον κόσμο διαπίστωσε ότι «οι καλύτεροι οργανισμοί βασίζονται στο εργατικό τους δυναμικό και όχι μόνο στα στελέχη για να ηγηθούν της αλλαγής». Αυτό σημαίνει πως οι leaders πρέπει να κατευθύνουν σωστά τους εργαζόμενους τους, να τους κατανοούν, να ελίσσονται και να τους ικανοποιούν χωρίς να χάνουν το μέτρο. 

Υποδειγματική συμπεριφορά και ικανότητες ηγετών 

Οι ειδικοί έχουν παραδοσιακά αποδώσει τη λειτουργία της ηγεσίας σε συμπεριφορές όπως το να κάνεις δύσκολες συνομιλίες, να χτίζεις εμπιστοσύνη, να τροφοδοτείς με ιδέες τους υφισταμένους σου, να καθοδηγείς, να εμπνέεις, να επηρεάζεις και να αλλάζεις τη συμπεριφορά των άλλων. Οι επίδοξοι ηγέτες καλούνται να τελειοποιήσουν την κάθε συμπεριφορά ξεχωριστά. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί αρκετά δύσκολο, καθώς κάθε συμπεριφορά συνοδεύεται από το δικό της πλαίσιο, με τις ιδιαιτερότητες και τις αντιξοότητες που μπορεί να προκύψουν. Γίνεται μάλιστα ακόμη πιο δύσκολο, αν σκεφτούμε ότι ένα meeting με την ομάδα μας μπορεί ή πρέπει να απαιτεί από εμάς όλα τα παραπάνω, γιατί τελικά αυτά δεν μπορούν να διαχωριστούν. 

Έχοντας αυτό κατά νου, θα μπορούσαμε άραγε να βελτιώσουμε την αρχιτεκτονική της ηγεσίας με τρόπο που να διευκολύνει την εδραίωσή της; Τα τελευταία 10 χρόνια, η ερευνητική ομάδα του Ινστιτούτου Mentora συγκέντρωσε και ανέλυσε περισσότερες από 1.000 υποδειγματικές συμπεριφορές ηγεσίας -συνομιλίες, συναντήσεις, συγκρούσεις και διαπραγματεύσεις που είχαν τα άτομα με τους συναδέλφους, τους συνεργάτες, τους αντιπάλους, ακόμη και τους φίλους και την οικογένειά τους. Σε ένα πρώτο επίπεδο, παρατήρησαν πολλές διαφορές στις καταστάσεις τις οποίες αντιμετώπισαν αυτά τα άτομα και στο πώς ανταποκρίθηκαν. 

Οι τακτικές των ηγετών για τους επιθυμητούς στόχους 

Η παραπάνω έρευνα σε βαθύτερη ανάλυση ανακάλυψε τρία κοινά θέματα:

Κοινή πρόθεση σε δύσκολες καταστάσεις

Πώς μπορώ να βγάλω τον καλύτερο εαυτό μου και το καλύτερο από τους άλλους στην επιδίωξη του κοινού μας σκοπού; 

Ενεργοποίηση καίριων εννοιών για καλύτερη ανταπόκριση του προσωπικού:

• Σκοπός: Δέσμευση για την επιδίωξη ενός ευγενούς σκοπού. 

• Σοφία: Δεκτικότητα στην αλήθεια -με όλες τις αποχρώσεις της- σε κάθε περίσταση. 

• Ανάπτυξη: Η συνεχής προσπάθεια να πάρεις από τον καθένα ό,τι περισσότερο έχει να δώσει. 

• Αγάπη: Καλλιέργεια ζεστασιάς, κατανόησης και σύνδεσης. 

• Αυτοπραγμάτωση: Στήριξη της προσπάθειας του κάθε ατόμου να πραγματοποιήσει το όνειρό του.

Μέθοδοι διαχείρισης προς το ευκταίο αποτέλεσμα: 

* Αφοπλισμός: Ξεκίνησαν τη συζήτηση επιβεβαιώνοντας κάποια από αυτά που τους έλεγαν οι συνομιλητές τους. 

* Εκτίμηση: Δημιούργησαν ένα καλό κλίμα στη συζήτηση, χωρίς εντάσεις και προστριβές. 

* Συγχώνευση αντιθέσεων: είπαν τη δική τους άποψη ξεκάθαρα Ενώ δέχτηκαν κάποια από τα σχόλια των συνομιλητών τους,. 

*  Έκκληση στις αξίες: Έκαναν έκκληση στις αξίες των συναδέλφων τους, προσπαθώντας να τους πείσουν ότι αυτές θα τους οδηγήσουν σε καλύτερα αποτελέσματα. 

* Προβολή της αξίας της συνεργασίας: Προσκάλεσαν τους συνομιλητές τους να τους βοηθήσουν στα θέματα που έπρεπε να επιλύσουν. 

Κάθε ενέργεια ξεκινά ως μια εσωτερική διαδικασία. Κατευθύνουμε τις προθέσεις, τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας για να ενεργοποιήσουμε τη σωστή ενέργεια πρώτα μέσα μας και μετά την εξωτερικεύουμε. Έτσι, πρώτα έχουμε καταλήξει ως προς το τι θα πούμε, τον τρόπο που θα το πούμε, τον τόνο και τις λέξεις που θα χρησιμοποιήσουμε. Αν άλλα νιώθουμε εσωτερικά και άλλα βγάζουμε προς τα έξω, δεν θα είμαστε αυθεντικοί – και αυτό οι άλλοι το καταλαβαίνουν. Η λειτουργία μιας ηγεσίας που επικεντρώνεται αποκλειστικά στην εκπαίδευση των ανθρώπων να λένε κάθε φορά το σωστό είναι ημιτελής. Τελικά, οι πράξεις είναι τα δομικά στοιχεία των συμπεριφορών. Μπορεί να έχουμε αμέτρητες ιδέες ως προς το πώς θα καθοδηγήσουμε την ομάδα μας, αλλά πρέπει πρώτα να έχουμε σκεφτεί σοβαρά ποιες από αυτές μπορούν να λειτουργήσουν σε κάθε πλαίσιο που μπορεί να προκύψει. Πρέπει δηλαδή πρώτα να έχουμε κάνει μια σωστή εσωτερική διεργασία. Αυτή η προσέγγιση επιβάλλει ένα αίτημα: την ανάγκη να είμαστε ταπεινοί, να αναγνωρίζουμε ότι ανεξάρτητα από τη θέση που έχουμε στην εταιρεία, το επόμενο βήμα στην πρόοδό μας μπορεί να έγκειται στην εξάσκηση μερικών απλών ενεργειών που δεν έχουμε χρησιμοποιήσει ως τώρα.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της υποδειγματικής ηγεσίας; 

Ανάλυση: Η επιστήμη της μάθησης λέει ότι για να κατακτήσουμε ένα γνωστικό αντικείμενο, πρέπει πρώτα να το διασπάσουμε σε απλά στοιχεία, να τα κατανοήσουμε, να εξασκηθούμε σε αυτά και μετά να προχωρήσουμε στον συνδυασμό τους. Άρα, όταν αναλαμβάνουμε ένα μεγάλο project, πρέπει πρώτα να το αναλύσουμε σε επιμέρους τμήματα, να τα εξετάσουμε και να προχωρήσουμε. Δεν φτάνουμε κατευθείαν από το Α στο Ω, τα ενδιάμεσα «γράμματα» είναι αυτά που θα κάνουν εφικτό τον στόχο μας.

Αυθεντικότητα: Με αυτό τον τρόπο, επιλέγουμε την ενέργεια που κρίνουμε σωστή, εναρμονίζοντας πρώτα αυτό που θα πούμε και θα κάνουμε με αυτό που σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε. Εκφράζουμε αυτό που έχουμε στον πυρήνα της σκέψης και του συναισθήματός μας, γιατί μόνο έτσι θα είμαστε αυθεντικοί και θα κερδίσουμε την εμπιστοσύνη των άλλων. 

Ευελιξία: Καθώς επιλέγουμε τη μία ενέργεια μετά την άλλη, η διαδρομή της δράσης μας μπορεί να αλλάζει καθώς ξεδιπλώνονται οι συνθήκες -όπως όταν αντιμετωπίζουμε αντίσταση ή παρατηρούμε ότι αυτός που έχουμε απέναντί μας κάνει πίσω. Τα μικρά βήματα κάθε φορά αθροίζουν ένα μεγάλο άλμα στην ποικιλία της συμπεριφοράς μας.