Μια θρυλική μορφή για την Ελλάδα, έχει μείνει στην ιστορία ως η Κυρά της Ρω, μια γυναίκα-σύμβολο που επί 40 χρόνια ήταν πιστή σε ένα καθήκον: ύψωνε κάθε πρωί την ελληνική σημαία στη βραχονησίδα Ρω των Δωδεκανήσων και την κατέβαζε με τη δύση του ήλιου.

Από τη Μία Κόλλια

Το πραγματικό της όνομα ήταν Δέσποινα Αχλαδιώτη και είχε γεννηθεί το 1890 στο Καστελόριζο, που τότε ήταν υπό τουρκική κατοχή. Το 1924 εγκαταστάθηκε στη βραχονησίδα Ρω μαζί με τον σύζυγό της Κώστα και την τυφλή μητέρα της, και αποφάσισαν να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία. Την πρώτη ελληνική σημαία η Κυρά της Ρω την έφτιαξε μόνη της, με ένα λευκό σεντόνι και μια γαλάζια κουρτίνα που είχε, και την ύψωσε για πρώτη φορά το 1927. «Την έχω τη σημαία στο σπίτι, όταν πεθάνω θα την πάρω μαζί μου», είχε πει η ίδια σε μια σπάνια συνέντευξή της σε ένα αφιέρωμα που είχε κάνει ο Φρέντυ Γερμανός στην ΕΡΤ.

Το 1940 ο σύζυγός της αρρώστησε βαριά. Η φωτιά που άναψε η Δέσποινα για να ειδοποιήσει με σινιάλα καπνού τους κατοίκους του Καστελλόριζου και τους παραπλέοντες ψαράδες δεν έγινε εγκαίρως αντιληπτή. Ο Κώστας Αχλαδιώτης άφησε την τελευταία του πνοή μέσα στην ψαρόβαρκα που τον είχε παραλάβει για να τον μεταφέρει στον γιατρό του Καστελλόριζου. Η Δέσποινα φρόντισε για την ταφή του συντρόφου της και γύρισε πάλι στη Ρω. Δεν εγκατέλειψε ποτέ το νησί, ακόμα κι όταν το Καστελλόριζο, που βομβαρδίστηκε από τους Άγγλους στη συνθηκολόγηση της Ιταλίας το 1943, ερήμωσε σχεδόν από τους κατοίκους του, εκ των οποίων οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να πάρουν τον δρόμο της προσφυγιάς. Κάθε μέρα ανέβαζε τη σημαία, μια συνήθεια που έγινε συνώνυμο της ίδιας της της ύπαρξης. Οι σύμμαχοι αναγνωρίζοντας την προσφορά της, της έστελναν τακτικά εφόδια και προμήθειες, ενώ εκείνη πάντα χαιρετούσε τα πλοία που περνούσαν.
Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πόλεμου, τα Δωδεκάνησα και μαζί μ' αυτά το Καστελλόριζο και όλες οι παρακείμενες βραχονησίδες, σύμφωνα με τη Συνθήκη των Παρισίων της 10ης Φεβρουαρίου 1947, περιήλθαν στην Ελλάδα.

ro

Οι περιπέτειες για την Κυρά της Ρω όμως δεν τελείωσαν με την απελευθέρωση. Τον Αύγουστο του 1975, ο Τούρκος δημοσιογράφος Ομάρ Κασάρ και δύο ακόμα άτομα, εκμεταλλευόμενοι την απουσία της για λόγους υγείας, ύψωσαν την τουρκική σημαία. Η Κυρά της Ρω την κατέβασε αμέσως όταν γύρισε και από τότε έγινε γνωστή σε όλο τον κόσμο.
Η Δέσποινα Αχλαδιώτη βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών, το Πολεμικό Ναυτικό, τη Βουλή των Ελλήνων, τον δήμο Ρόδου, την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος και άλλους φορείς. Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας έστειλε ναυτικό άγημα και αντιπροσωπεία του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού στο Καστελλόριζο, όπου στις 23 Νοεμβρίου 1975 της απένειμε το μετάλλιο για τις εθνικές υπηρεσίες της.

«Τα ξερονήσια του Καστελόριζου και της Ρω τ’ αγαπώ. Έμεινα μόνη μου το 1943 στο Καστελλόριζο με την τυφλή μου μάνα, όταν έφευγαν όλοι οι κάτοικοι του νησιού στη Μέση Ανατολή και στην Κύπρο. Με την ελληνική σημαία υψωμένη και την αγάπη για την Ελλάδα βαθιά ριζωμένη μέσα μου πέρασα όλες τις κακουχίες… Βέβαια η ζωή στη Ρω δεν είναι και τόσο ευχάριστη, αλλά νιώθεις πιο πολύ την Ελλάδα, χαμένος όπως είσαι στο πέλαγος, λίγες εκατοντάδες μέτρα από τις τουρκικές ακτές».

Η Κυρά της Ρω έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 92 ετών, στο νοσοκομείο της Ρόδου. Η επιθυμία της εκπληρώθηκε, καθώς η ταφή της έγινε στο ξερονήσι της, με τιμές εθνικής ηρωίδας. Στο νησί υπάρχουν ακόμη τα δύο μικρά σπιτάκια που έμενε.

#HerStory