Stories Talk | Νίκος Η. Παπαστεργίου "Ο απόλυτος ασφαλιστικός κώδικας, απαιτεί σχεδιαστικά εργαλεία και ρεαλιστικές παραδοχές"
Η σύλληψη και η εκτέλεση στρατηγικών αποφάσεων είναι δύο από τις ουσιαστικότερες προκλήσεις για κάθε επιχείρηση και οργανισμό. Κάθε στρατηγική απόφαση (πού να εστιάσουμε, πώς να ανταγωνιστούμε και τι να δημιουργήσουμε ή να απορρίψουμε) έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ευημερία της επιχείρησής μας.
#strategy #business #leader #leadership #challenges
Από τη Μία Κόλλια
Ποιος είναι όμως ο αντίκτυπος που έχουν στη στρατηγική μας τα αρνητικά στοιχεία που μπορεί να χαρακτηρίζουν το ηγετικό μας προφίλ; Έχει διαπιστωθεί πως ειδικά στις δύσκολες στιγμές, αυτές με τη μεγαλύτερη πίεση, όταν οι ηγέτες καλούνται να δώσουν λύσεις ή να αντιμετωπίσουν προβλήματα, πολλοί άνθρωποι επηρεάζονται από βαθιά εδραιωμένες αρνητικές συνήθειες ή παθολογίες που καταλήγουν να έχουν δυσανάλογα αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα και την εκτέλεση των στρατηγικών επιλογών τους.
Τα τέσσερα πιο συνηθισμένα αρνητικά χαρακτηριστικά είναι:
1. Υπερβολική αυτοπεποίθηση
2. Παρορμητισμός
3. Ελεγκτικότητα
4. Ανασφάλεια
Πώς όμως λειτουργεί το κάθε ένα από αυτά και ποιοι τρόποι μπορεί να βοηθήσουν στην καλύτερη διαχείρισή τους, προκειμένου να έχουμε πιο ομαλή λειτουργία και άρα καλύτερα αποτελέσματα;
1. Υπερβολική αυτοπεποίθηση
Είναι φυσικό να αντιμετωπίζουμε την αυτοπεποίθηση ως θετικό χαρακτηριστικό. Όταν όμως την αφήνουμε να δρα ανεξέλεγκτα, μπορεί να καταλήξουμε σε αδιέξοδο. Ένας ηγέτης με υπερβολική αυτοπεποίθηση μπορεί να έχει την τάση να υπόσχεται εξωπραγματικά αποτελέσματα, χωρίς να υπολογίσει τον αντίκτυπο στην ομάδα του ή ακόμη και τη βιωσιμότητα ενός σχεδίου του. Μπορεί επίσης να μας αποτρέψει από το να ακούσουμε τις προειδοποιήσεις της αγοράς ή της ίδιας της ομάδας μας.
Όποτε αισθανόμαστε πως μας κατακλύζει μια τέτοιου τύπου υπερβολή, καλό είναι να τη μετριάσουμε:
- Οφείλουμε να προφυλαχθούμε από τον κίνδυνο του να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον γεμάτο από ανθρώπους που απλώς ενισχύουν τις απόψεις μας, όποιες κι αν είναι αυτές. Είναι πιο υγιές να ζητάμε ειλικρινή κριτική πάνω στα πλάνα μας.
- Μας βοηθά ένα περιβάλλον με ποικιλία απόψεων. Όταν δημιουργούμε ομάδες, πρέπει να φροντίζουμε να συμπεριλαμβάνουμε άτομα με διαφορετικό υπόβαθρο, τεχνογνωσία και στυλ, ώστε να έχουμε πληθώρα προτάσεων και ιδεών.
- Μια άλλη οπτική είναι πάντοτε χρήσιμη. Διατηρώντας ένα δίκτυο συμβούλων ή άλλων στελεχών, μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την αποστασιοποιημένη θέση τους, ώστε να λάβουμε αντικειμενικές κριτικές για τις αποφάσεις μας.
2. Παρορμητισμός
Ένα από τα πιο συνηθισμένα αρνητικά χαρακτηριστικά ενός ηγέτη είναι ο παρορμητισμός. Πολλοί από εμάς βρίσκουμε εθιστική την αδρεναλίνη που δημιουργείται μέσα από την έξαψη της ανάπτυξης ολοένα και περισσότερων ιδεών. Μια τέτοια προσέγγιση όμως μπορεί να μας εμποδίσει να δούμε πώς θα επηρεαστούν οι μακροπρόθεσμοι στρατηγικοί μας στόχοι, μπορεί να δεσμεύσουμε δυσανάλογους πόρους και τελικά να οδηγηθούμε σύντομα σε εξάντληση και εγκατάλειψη του σχεδίου μας, αφήνοντάς τα όλα στον αέρα.
Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας και τη δουλειά μας από αυτές τις απογοητεύσεις:
- Χρειάζεται χρόνος. Ακόμη κι αν η ιδέα μάς φαίνεται τέλεια, πρέπει να αφήνουμε να περάσει λίγος χρόνος για την επεξεργασία της, ώστε να μπορέσουμε να τεστάρουμε αν είναι αρκετά σταθερή για να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο.
- Οι κίνδυνοι που ενέχουν τα βιαστικά σχέδια περιορίζονται αρκετά, εάν γύρω μας έχουμε μια ομάδα με πιο πειθαρχημένους, ρεαλιστές (ακόμη και απαισιόδοξους) συνεργάτες, που μπορούν να φέρουν αντίλογο στις απαιτήσεις μας.
- Συμπεριλαμβάνοντας στις ομάδες μας ειδικούς στην ανάλυση δεδομένων δημιουργούμε ένα τείχος ασφαλείας γύρω από την επιχείρησή μας. Εκείνοι θα αναλάβουν να ελέγξουν τη βιωσιμότητα του πλάνου μας και την αποδοτικότητά του.
3. Ελεγκτικότητα
Στον αντίποδα βρίσκουμε τη διαρκή ανάγκη για έλεγχο, που συχνά εκφράζεται μέσα από micromanagement. Η εμμονή στον απόλυτο έλεγχο κάθε έκφανσης του προγράμματος, των εφαρμογών, των ιδεών, της υλοποίησης, όχι απλώς δημιουργεί ένα περιβάλλον φόβου και επιχειρηματικής δυσκαμψίας, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε έντονο άγχος και burn out του ηγέτη και της ομάδας του. Επίσης, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι συχνό το φαινόμενο αποφυγής ρίσκου, που μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια πολλών νέων ευκαιριών ανάπτυξης.
Η ισορροπία που πρέπει να βρούμε για να προχωρήσουμε είναι εφικτή όταν μαθαίνουμε να:
- Μοιραζόμαστε δεδομένα. Η ομάδα και τα στελέχη μας υπάρχουν για να στηρίξουν το όραμά μας ως ηγετών και να βοηθήσουν την επιχείρησή μας να ανθίσει. Ο μόνος τρόπος να το καταφέρουν, είναι εάν τους δώσουμε όλα τα δεδομένα που χρειάζονται για να το κάνουν πραγματικότητα.
- Παίρνουμε υπολογισμένα ρίσκα. Πρέπει να μπορούμε να απελευθερωθούμε από τον φόβο που δημιουργεί εσωστρέφεια. Μπορούμε όμως να πειραματιστούμε, παίρνοντας κάποια ρίσκα σε περιοχές που δεν είναι εξαιρετικά ευαίσθητες και κατόπιν να εφαρμόζουμε τα όσα μάθαμε στα σημαντικά στάδια της στρατηγικής μας.
- Προωθούμε το διάλογο. Χωρίς να αμφισβητούμε τις βαθιές και συγκροτημένες γνώσεις μας, πρέπει να επιτρέπουμε και σε άλλες φωνές να συμμετέχουν στη διαμόρφωση στρατηγικών ιδεών και πρακτικών. Δύο μυαλά είναι καλύτερα από ένα και η ποικιλία των φωνών μπορεί να μας οδηγήσει στη next level στρατηγική που μας διέφευγε.
4. Ανασφάλεια
Αν και όλοι οι ηγέτες μπορεί κάποια στιγμή να περάσουν μια φάση κρίσης όσον αφορά τις ικανότητές τους, πολλοί διατρέχουν τον κίνδυνο να καθηλωθούν σε μια μόνιμη αίσθηση αμφιβολίας για τον εαυτό τους. Αυτά τα συναισθήματα είναι επιβλαβή για τη στρατηγική της επιχείρησής μας και, μακροπρόθεσμα, για τη ψυχική μας υγεία. Μια διάχυτη ανασφάλεια είναι συνήθως σημάδι βαθύτερων ανεπίλυτων ζητημάτων, αλλά είναι στο χέρι μας να τα αντιμετωπίσουμε κατά μέτωπο, πριν μας αναγκάσουν να πάρουμε αποφάσεις που θα ακυρώσουν την προηγούμενη καλή δουλειά μας.
Μερικές προτάσεις για το πώς θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε μια τέτοια κρίση είναι:
- Συνεργασία με έναν ψυχοθεραπευτή ή έναν coach. Οι ειδικοί γνωρίζουν πολλούς τρόπους που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε τα ζητήματα που γεννούν την προβληματική μας συμπεριφορά. Με τη στήριξη ενός ειδικού, τα βήματα που μπορούμε να πάρουμε θα γίνουν ευκολότερα και γρηγορότερα.
- Επαναπροσδιορισμός των δεδομένων. Αντί να σκεφτόμαστε με βάση τις αποτυχίες μας -πράγμα που μας οδηγεί να παίρνουμε αποφάσεις βάσει φόβου-, πρέπει να προσπαθήσουμε να δούμε τις καταστάσεις μέσα από το πρίσμα των επιτυχιών μας. Πώς λύσαμε σωστά ένα πρόβλημα στο παρελθόν; Πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε τις αποδεδειγμένα επιτυχημένες πρακτικές στην παρούσα κατάστασή μας;
- Περιορισμός της καταστροφολογίας. Πρέπει να αποφεύγουμε τη γνωστή ανασφαλή πρακτική των «κακών σεναρίων» -μια διαδικασία κατά την οποία εικονοποιούμε τους χειρότερους τρόπους έκβασης μιας κατάστασης. Αντ' αυτού, πρέπει να προσπαθήσουμε να χρησιμοποιήσουμε αξιόπιστα, αντικειμενικά δεδομένα, για να δημιουργήσουμε ρεαλιστικά σενάρια για τη στρατηγική μας.
Σε κάθε περίπτωση, είναι καλό να θυμόμαστε πως όποια κι αν είναι τα μειονεκτήματά μας, με καθαρό μυαλό και συγκεντρωμένη προσέγγιση μπορούμε να βρούμε ευφάνταστους τρόπους αντιμετώπισης του αρνητικού αντικτύπου τους και να λειτουργήσουμε με θετικό πρόσημο στην καθημερινότητά μας. Η επιτυχία και το μέλλον της ποιότητας των στρατηγικών επιλογών μας είναι στο χέρι μας!