Ο Επαμεινώνδας Αντωνάκος, με ερευνητικά ενδιαφέροντα στους τομείς των Computer Vision, Machine Learning και Robotics, εδώ και έξι χρόνια ηγείται επιστημονικών ομάδων καινοτομίας στην Amazon Βερολίνου. Μία θέση ευθύνης, μια θέση τιμητική, που ορίζει την πρωτοπορία και την εξέλιξη διεθνώς.  

Aπό τη Μία Κόλλια

Οι ομάδες του Επαμεινώνδα Αντωνάκου επικεντρώνονται σε καινοτόμες τεχνολογίες ρομποτικής για τη βελτιστοποίηση των λειτουργιών στις αποθήκες της Amazon καθώς και σε διάφορους αυτοματισμούς μηχανικής όρασης, όπως αναγνώριση προϊόντων, ανακάλυψη προϊόντων, εξατομίκευση της αγοραστικής διαδικασίας, οπτική ανάλυση καταλόγου και αναζήτηση προϊόντων με βάση τα οπτικά χαρακτηριστικά τους.

Ποιο είναι ακριβώς το αντικείμενο της δουλειάς σας;

Η εξειδίκευσή μου είναι η τεχνητή νοημοσύνη και η όραση υπολογιστών, η μηχανική μάθηση και η ρομποτική. Η όραση υπολογιστών είναι η επιστήμη που δίνει τη δυνατότητα στις μηχανές να αντιλαμβάνονται οπτικά τον κόσμο γύρω τους μέσω καμερών, παρόμοια με την ανθρώπινη όραση, κατανοώντας το περιεχόμενο των εικόνων και των βίντεο. Είναι ο ακρογωνιαίος λίθος για την κατασκευή έξυπνων αυτόνομων ρομπότ που μπορούν να αλληλοεπιδρούν με ασφάλεια, αποτελεσματικότητα και ευχέρεια με το περιβάλλον τους και την αβεβαιότητα του πραγματικού κόσμου. Επιπλέον, η όραση υπολογιστή μπορεί να δημιουργήσει νέες, αόρατες, ρεαλιστικές εικόνες και περιεχόμενο βίντεο.

Η μηχανική μάθηση είναι ένα θεμελιώδες κομμάτι και των δύο αυτών τομέων, καθώς επιτρέπει στις μηχανές να μάθουν οποιαδήποτε εργασία χρησιμοποιώντας υπάρχοντα δεδομένα, αισθητηριακές εμπειρίες, εξάσκηση και επανάληψη. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, έχουμε δει εκθετική πρόοδο σε αυτούς τους τομείς, η οποία έχει ήδη φέρει επανάσταση στον τρόπο που αλληλοεπιδρούμε με την τεχνητή νοημοσύνη στην καθημερινή μας ζωή. Οι σημαντικές συνεχείς επενδύσεις του ακαδημαϊκού χώρου και της βιομηχανίας τεχνολογίας, ιδιαίτερα των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, σε αυτούς τους τομείς θα επιτρέψουν στην τεχνητή νοημοσύνη να μεταμορφώσει σημαντικά τη ζωή μας.

Ποιοι ήταν οι πιο σημαντικοί σταθμοί στην καριέρα σας;

Πήρα το δίπλωμα του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Μηχανικού Υπολογιστών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, όπου έλαβα τις πρώτες μου γνώσεις για την τεχνητή νοημοσύνη. Στη συνέχεια απέκτησα το διδακτορικό μου. στο Imperial College London στην όραση υπολογιστών (2012-2017). Το 2017, μπήκα στην Amazon ως εφαρμοσμένος επιστήμονας. Μέσα στο πρώτο μου έτος, μου προσφέρθηκε η ευκαιρία να αναβαθμιστώ σε διευθυντή εφαρμοσμένης επιστήμης. Από το 2018, είμαι επικεφαλής ομάδων επιστημονικής καινοτομίας στο Amazon, αποτελούμενες από επιστήμονες και προγραμματιστές που ειδικεύονται στην όραση υπολογιστών, τη μηχανική μάθηση και τη ρομποτική. Αυτοί οι τομείς είναι υψίστης σημασίας για την Amazon ώστε να βελτιστοποιήσει τις λειτουργίες της και να δημιουργήσει νέα προϊόντα που έχουν αξία για τους πελάτες. Για παράδειγμα, η κατασκευή ρομποτικών βραχιόνων που μπορούν αυτόνομα να επιλέξουν, αποθηκεύσουν, συσκευάσουν χωρίς ελαττώματα τα εκατοντάδες εκατομμύρια διαφορετικά προϊόντα που υποβάλλονται σε επεξεργασία στα logistics της Amazon, αυτή η διαδικασία μπορεί να προσθέσει αξία. Επιπλέον, η όραση υπολογιστή μπορεί να αξιοποιηθεί σε πολλές επιχειρηματικές μονάδες της Amazon για την πλήρη αυτοματοποίηση της αναγνώρισης προϊόντων, της ανακάλυψης προϊόντων, της εξατομίκευσης, του κοινωνικού μάρκετινγκ, της οπτικής αναζήτησης και της ανάλυσης καταλόγου. Οι ομάδες μου εργάζονται σε όλα τα στάδια του τμήματος R&D, από την ιδέα μέχρι την παραγωγή.

Τι χρειάζεται κάποιος για να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα;

Δεν νομίζω ότι υπάρχει μία συνταγή επιτυχίας. Κάτι που λειτουργεί για έναν άνθρωπο δεν λειτουργεί απαραίτητα και για άλλον. Η πραγματοποίηση ενός ονείρου είναι ένας συνδυασμός σκόπιμης δράσης, δεξιοτήτων και, σε κάποιο βαθμό, τύχης. Πράγματι, υπάρχουν παράμετροι που μπορεί κανείς να ελέγξει για να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητές του, όπως η αποφασιστικότητα, η νοοτροπία ανάπτυξης, η αναζήτηση σωστών ευκαιριών, η δικτύωση, η διατήρηση της αυτοπεποίθησης και η γενναιότητα στην ανάληψη κινδύνων. Ωστόσο, πολλές παράμετροι δεν μπορούν να ελεγχθούν και αποδίδονται κυρίως στην τύχη. Επομένως, είναι σημαντικό να δείχνουμε ευελιξία και ανθεκτικότητα όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως περιμέναμε. Εξάλλου, χρειάζεται χρόνος για να κατανοήσουμε τα πραγματικά μας όνειρα.

Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε στην πορεία σας;

Οι περισσότερες προκλήσεις που έχω αντιμετωπίσει και συνεχίζω να αντιμετωπίζω έχουν ένα κοινό παρονομαστή: την προσαρμογή σε ένα νέο περιβάλλον ή κατάσταση που είναι άγνωστη ή εκτός της ζώνης άνεσής μου. Αυτές είναι καταστάσεις που απαιτούν τεράστια άλματα για να ξεπεραστούν οι προκλήσεις. Για παράδειγμα, όταν μετακόμισα για πρώτη φορά στο Λονδίνο για το διδακτορικό μου, ήταν δύσκολο να συναναστραφώ και να κοινωνικοποιηθώ. Είχα υποτιμήσει την αξία του να περιτριγυρίζομαι από οικογένεια και δια βίου φίλους. Επιπλέον, το Ph.D. η ίδια ήταν μια μεγάλη δέσμευση σε έναν πολύ ανταγωνιστικό τομέα και σε ένα ακαδημαϊκό περιβάλλον με εξαιρετικούς ερευνητές που αρχικά με έκανε να νιώσω ότι προσπαθούσα συνεχώς να προλάβω. Έτσι, όταν η Amazon μου πρόσφερε την ευκαιρία να γίνω διευθυντής επιστήμης μόλις ένα χρόνο μετά την ένταξή μου στην εταιρεία, ήταν τρομακτικό. Οι προσδοκίες ήταν υψηλές και έπρεπε να προσαρμοστώ γρήγορα σε έναν εντελώς νέο ρόλο και να οδηγήσω μια ομάδα με εξειδίκευση στη ρομποτική έξω από την ζώνη άνεσής μου. Τέλος, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις ήταν όταν η σύντροφός μου και εγώ γίναμε γονείς αντιμετωπίζοντας τον Covid χωρίς οικογενειακή υποστήριξη στο Βερολίνο. Το να προσπαθείς να συνδυάσεις τη γονεϊκότητα με τις ευθύνες μιας απαιτητικής δουλειάς και να βρεις μια ισορροπία μεταξύ των δύο είναι πολύ δύσκολο.

Ποιες πιστεύετε ότι είναι οι δυνάμεις που πρέπει να επιστρατεύουμε για να ξεπερνάμε τις δυσκολίες της ζωής;

Το να ξεπεράσει κανείς δύσκολες καταστάσεις απαιτεί επιμονή, αποδοχή της ασάφειας, εύρεση του κινήτρου για να σταθείς στο ύψος των περιστάσεων και σκληρή δουλειά. Προσωπικά, με βοηθά να σκέφτομαι τις δύσκολες καταστάσεις ως αμφίδρομες κατευθύνσεις αντί για μονόδρομους. Στη στιγμή της δυσκολίας, είναι πολύ ανθρώπινο να έχω κανείς αρνητικές σκέψεις και να ορίζω την αποτυχία ως απόλυτη καταστροφή. Με βοηθά να παίξω ρητά στο μυαλό μου το σενάριο για το τι θα συνέβαινε αν όλα πήγαιναν στραβά, να αγκαλιάσω την αίσθηση μιας πιθανής αποτυχίας, να κάνω zoom out και να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχουν και εναλλακτικές επιλογές. Εξάλλου, η μόνη σταθερά στη ζωή είναι η αλλαγή.

Πώς μπορεί να βρεθεί κάποιος σε έναν τόσο μεγάλο οργανισμό όπως η Amazon και τι θα αντιμετωπίσει;

Η πρόσληψη από έναν τέτοιο οργανισμό απαιτεί την επίδειξη των σωστών τεχνικών γνώσεων επίλυσης προβλημάτων, soft skills και καλής συγκυρίας και τύχης. Στην περίπτωσή μου, το timing ήταν κρίσιμο. Η εταιρεία με προσέγγισε κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου όπου είχα μια πολύ ενθαρρυντική συζήτηση με τον μελλοντικό μου διευθυντή, η οποία με έπεισε να προχωρήσω σε μια συνέντευξη. Εκείνη την εποχή, ήμουν Ph.D. φοιτητής που φιλοδοξούσε για μια ακαδημαϊκή καριέρα και δεν σκεφτόμουν το βιομηχανικό τομέα. Έτσι, όλα λειτούργησαν στην κατάλληλη στιγμή.

Η Amazon λειτουργεί σε μια κλίμακα που είναι αδύνατον να φανταστεί κανείς πριν το δει από πρώτο χέρι. Επενδύει σε τόσους πολλούς επιχειρηματικούς τομείς που μοιάζει σαν ένα οικοσύστημα πολλών μικρότερων νεοφυών επιχειρήσεων με ασφαλή χρηματοδότηση και όχι ένας ενοποιημένος οργανισμός. Μετά από περίπου έξι χρόνια στην εταιρεία, εξακολουθώ να εκπλήσσομαι συχνά από την κλίμακα της και όλη την επιχειρηματική δραστηριότητα που δεν γνωρίζω. Επιπλέον, η διαδικασία πρόσληψης στην Amazon υπαγορεύει ότι κάθε νέα πρόσληψη ανεβάζει τον πήχη σε σύγκριση με τους υπάρχοντες υπαλλήλους στην ίδια οικογένεια εργασίας και επίπεδο που έχουν ήδη προσληφθεί. Ως αποτέλεσμα, η εργασία στην Amazon μπορεί να είναι πολύ απαιτητική. Παρόλα αυτά, η πλειοψηφία είναι έμπειροι, φιλόδοξοι, ικανοί άνθρωποι που σε αναγκάζουν να ρέπει να συνεχίσεις να μεγαλώνεις για να συμβαδίζεις με τον συνεχώς ανερχόμενο πήχη. Επιπλέον, μπορεί το περιβάλλον να μοιάζει χαοτικό λόγω των πολλαπλών ενδιαφερομένων που εμπλέκονται στη λήψη αποφάσεων και στην εκτέλεση του έργου. Επομένως, η κατανόηση του πώς να χειρίζομαι με λεπτότητα δύσκολες καταστάσεις για να δημιουργήσω συναίνεση και να επιτύχω το καλύτερο αποτέλεσμα για την ομάδα μου ήταν μία από τις βασικές δεξιότητες που έπρεπε να μάθω στο Amazon.

Ποια είναι τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα  του να δουλεύει κάποιος σε μια εταιρεία του μεγέθους της Amazon;

Όπως όλες οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας, η Amazon προσφέρει ένα κορυφαίο εργασιακό περιβάλλον και ένα σύνολο προνομίων για να παρακινήσει τους εργαζόμενους και να τους βοηθήσει να πετύχουν. Η ίδια η εργασία σε γεμίζει πολύ καθώς οι ομάδες ενθαρρύνονται να καινοτομούν για λογαριασμό των πελατών τους. Το πιο σημαντικό, έχει πολλά εσωτερικά προγράμματα κατάρτισης για να βοηθήσει τους υπαλλήλους να επιτύχουν τις επαγγελματικές τους φιλοδοξίες αναπτύσσοντας νέα σύνολα δεξιοτήτων ή οριζόντια μετάβαση σε νέους ρόλους, όπως στη δική μου περίπτωση.