Ζωρζ Σαρή: Φαντασία και Δύναμη

«Να εμπιστεύεσαι τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος είσαι εσύ».

Από τη Μία Κόλλια

Η Ζωρζ Σαρή (Γεωργία Σαριβαξεβάνη, το πραγματικό της όνομα) ήταν συγγραφέας παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας και ηθοποιός. Μια γυναίκα δυναμική, μαχόμενη και ευφάνταστη. Γενιές και γενιές γαλουχήθηκαν με τα μυθιστορήματά της. Γραμμένα με γλαφυρό ύφος και με έναν πειστικό, άμεσο και στοχαστικό λόγο, μιλούσαν για τον πόλεμο και την ειρήνη, τον αγώνα για την ελευθερία, τη χαρά της ζωής, την πίστη στον άνθρωπο...

Η Ζωρζ Σαρή γεννήθηκε στην Αθήνα το 1925. Η μητέρα της ήταν Γαλλίδα από τη Σενεγάλη και ο πατέρας της Μικρασιάτης από το Αϊβαλί. Από πολύ μικρή εκδήλωσε την αγάπη της για το θέατρο και είχε δάσκαλό της τον Βασίλη Ρώτα.

Μεγαλύτερη, στα χρόνια της Κατοχής, φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Δ. Ροντήρη. Στη διάρκεια του πολέμου η Ζωρζ Σαρή συμμετείχε στην Αντίσταση και την ΕΠΟΝ.

«Τα χρόνια της Κατοχής ήταν χρόνια χαράς και ελευθερίας. Από δυστυχισμένοι γίναμε ευτυχισμένοι. Και αυτό γιατί διαλέξαμε τον δρόμο της ζωής και ας υπήρχε θάνατος μέσα. Θρηνούσαμε και χαιρόμασταν όλοι μαζί. Δεν φοβόμασταν όμως. Υπήρχε ένας στόχος, η απελευθέρωση», έχει πει η ίδια, περιγράφοντας εκείνη την περίοδο. Οι εμπειρίες της μάλιστα από εκείνα τα χρόνια αποτέλεσαν αργότερα βασικό θέμα ορισμένων βιβλίων της, συνεισέφεραν όμως και στη σταδιοδρομία της ως ηθοποιού.

Στο Παρίσι

Το 1947, μεσούντος του Εμφυλίου Πολέμου, η Ζωρζ Σαρή αναγκάστηκε να φύγει εξόριστη για το Παρίσι. Εκεί έκανε διάφορες δουλειές για να ζήσει, ενώ συγχρόνως φοιτούσε στη σχολή υποκριτικής του Σαρλ Ντιλέν.

Στο Παρίσι γνώρισε σημαντικούς ανθρώπους, όπως ο Κώστας Αξελός, η Μελίνα Μερκούρη, ο Μαρσέλ Μαρσώ και πολλοί άλλοι. Τότε συνάντησε και τον Αιγυπτιώτη χειρουργό Μαρσέλ Καρακώστα, με τον οποίο παντρεύτηκε και έκαναν δύο παιδιά.

Η σκηνή και οι λέξεις

Το 1962 επέστρεψε στην Ελλάδα με την οικογένειά της και άρχισε να εμφανίζεται στο θέατρο και στον κινηματογράφο. Όμως μετά την επικράτηση της Απριλιανής Χούντας το 1967 έμεινε άνεργη. Τότε στράφηκε στο γράψιμο και το 1969 εκδίδει το πρώτο της μυθιστόρημα, με τίτλο «Ο Θησαυρός της Βαγίας», που όπως ομολογεί η ίδια, ξεκίνησε σαν παιχνίδι με τα παιδιά της και τους φίλους τους.

Το βιβλίο είχε μεγάλη επιτυχία, ενώ αργότερα μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση. Στάθηκε μάλιστα η αφετηρία των παραπάνω από 20 μυθιστορημάτων που ακολούθησαν. Ανάμεσά τους, «Το ψέμα», «Όταν ο ήλιος…», «Οι νικητές», «Σοφία» και το «Τελευταίο σκαλοπάτι», που εκδόθηκε το 2009. 

Τα παιδιά… αλλιώς

Ωστόσο, η Ζωρζ Σαρή δεν έμεινε μόνο στη συγγραφή. Προσπάθησε με κάθε τρόπο να διαδώσει το παιδικό βιβλίο και να κρατήσει άμεση επαφή με το κοινό της. Έτσι άρχισε να πηγαίνει σε σχολεία σε όλη την Ελλάδα και να κάνει ομιλίες, ενώ κατά καιρούς συμμετείχε σε λογοτεχνικές συζητήσεις, με θέματα που αφορούσαν την παιδική λογοτεχνία.

Η Ζωρζ Σαρή με τα βιβλία της οδήγησε στην απομάκρυνση της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας από τα πρότυπα του 19ου αιώνα, στα οποία κυριαρχούσε το προστατευτικό ύφος και ο ηθικοπλαστικός διδακτισμός. Η συγγραφέας αντιμετώπισε το παιδί ως αυτόνομο άτομο, με δική του προσωπικότητα και προέβαλε ήρωες ρεαλιστικούς.

Το 1994 η συγγραφέας τιμήθηκε με το Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου για το μυθιστόρημα «Νινέτ» ενώ το 1995 και το 1999 βραβεύτηκε από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.

Ως ηθοποιός έχει βραβευτεί το 1960 με το βραβείο Β’ Γυναικείου ρόλου του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Ήταν επίτιμο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων από το 1972 μέχρι και τον θάνατό της. Πέθανε στις 9 Ιουνίου του 2012, σε ηλικία 87 ετών.

#HerStory