Στέλιος Κυριακίδης: O Άνθρωπος που έτρεξε για έναν ολόκληρο λαό

Ο Στέλιος Κυριακίδης αποτελεί παγκοσμίως ένα φαινόμενο στην ιστορία του αθλητισμού και συγκεκριμένα του Μαραθωνίου δρόμου. Αποτελεί επίσης ένα παράδειγμα, ένα υπόδειγμα ανθρωπιάς, θέλησης και αντοχής, σωματικής και ψυχικής. 

Από τη Μία Κόλλια

Το Impactalk συναντά την εγγονή του, Μαρία Κοντού, που διαπρέπει στο real estate με τους TTR Sotheby’s International Realty στην Ουάσινγκτον, και μέσα από τα δικά της λόγια καταγράφει την αδιανόητη ιστορία του ανθρώπου που έτρεξε για να βοηθήσει την Ελλάδα όταν ο λαός της πεινούσε, που ξεπέρασε τα ανθρώπινα όρια με μόνο όπλο την επιμονή και την πίστη, που τίμησε τη φανέλα μέχρι τέλους. 

Ποια θεωρείτε τα πιο δυνατά χαρακτηριστικά του παππού σας Στέλιου Κυριακίδη;

Ήτανε πάντα χαμηλών τόνων, αυτό είναι πολύ βασικό, και ποτέ δεν άλλαξε, παρότι κέρδιζε. Είχε πάντοτε τρομερή υπομονή και άκουγε πάντα με ταπεινότητα τον προπονητή του – αντιλαμβανόταν ότι πρέπει να ακολουθεί τις σωστές συμβουλές. Ο Otto Simichek, ο προπονητής της Εθνικής ομάδας στίβου για 40 χρόνια, έλεγε πως δεν είχε δει ποτέ του αθλητή που να είναι τόσο υπάκουος. 

Ο παππούς μου, ήταν πολύ σεμνός άνθρωπος. Του χάριζαν δώρα και αυτοκίνητα κι εκείνος χρησιμοποιούσε ποδήλατο. Αρνήθηκε να οδηγήσει όλη του τη ζωή. Δεν υπήρχε για εκείνον κάτι που να μην γίνεται. Κάθε όνειρο θα γινόταν πραγματικότητα, κάθε πρόκληση θα κερδιζόταν, κάθε εμπόδιο θα ξεπερνιόταν. Με επιμονή, τόλμη και αφοσίωση στο σκοπό και με στόχο τη βοήθεια στον άνθρωπο.

Πώς βρέθηκε ο Στέλιος Κυριακίδης στο εξωτερικό;

Η ιστορία ξεκινάει από την Κύπρο. Στα 23 του αποφάσισε να έρθει στην Ελλάδα για να προπονηθεί σωστά. Ζούσε σε ένα δωματιάκι κάτω από τις κερκίδες στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Τότε τον ανέλαβε ο Simichek. Το 1936 εκπροσώπησε την Ελλάδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου μαζί με τον Σπύρο Λούη. Ο Σπύρος Λούης εμφανίστηκε στην παρέλαση και έδωσε στο Χίτλερ ένα κλαδί ελιάς, που συμβόλιζε την ειρήνη. Πού να ήξεραν πως ο Χίτλερ θα γινόταν υπεύθυνος για το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο;

Στο Βερολίνο  γνώρισε τον Jesse Owens και τον Johnny Kelley, τον Αμερικανό πρωταθλητή που επί πέντε συνεχόμενα χρόνια κέρδιζε το Μαραθώνιο της Βοστώνης πριν τον κερδίσει ο παππούς μου. Ο ίδιος ο Kelley τον παρότρυνε να πάει στη Βοστώνη. Το αποφάσισε δύο χρόνια μετά, το 1938, και τον έναν μήνα που διήρκησε το ταξίδι με το πλοίο,  προπονούνταν τρέχοντας στο κατάστρωμα και ανεβοκατεβαίνοντας σκάλες. 

Στη Βοστώνη τον υποδέχτηκε ο Δημητρακόπουλος, ένας πολύ επιφανής Έλληνας ο οποίος είχε και ξενοδοχεία. Του έδωσε δωμάτιο και φαγητό για να δυναμώσει. Βλέποντας τα σκισμένα παπούτσια του, του χάρισε ένα καινούργιο ζευγάρι παπούτσια δερμάτινα με ξύλινο τακούνι διότι τότε έτρεχαν ακόμη με σκαρπίνια. Αυτό το παπούτσι έπρεπε να το «σπάσει» σιγά σιγά για να μαλακώνει το δέρμα, αλλιώς προκαλούσε πληγές στα πόδια. 

Δυστυχώς ο Κυριακίδης δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τον αγώνα. Νιώθοντας ευθύνη και ντροπή απέναντι στους ανθρώπους που τον φρόντιζαν, έδωσε μία εσωτερική υπόσχεση ότι την επόμενη φορά που θα τρέξει στο Μαραθώνιο της Βοστώνης θα βγει νικητής. 

Επέστρεψε στην Ελλάδα και βίωσε τις εξουθενωτικές δυσκολίες της Κατοχής και του Εμφυλίου. Ο στόχος του ήταν πάντα η νίκη στο Μαραθώνιο της Βοστώνης. Έτσι πούλησε έπιπλα του σπιτιού του για να μαζέψει τα χρήματα του εισιτηρίου, αποχαιρέτισε τη γυναίκα και τα δύο του παιδιά και έγινε ένας από τους μεγαλύτερους σε ηλικία συμμετέχοντες στο Μαραθώνιο. 

Τριάντα έξι ετών, υπερβολικά αδύναμος από τις κακουχίες, χωρίς βιταμίνες, χωρίς σωστή διατροφή, οι γιατροί τον προειδοποίησαν ότι τρέχοντας θα έβαζε σε κίνδυνο την ίδια του τη ζωή. Ο Στέλιος Κυριακίδης υπέγραψε χαρτί ότι θα τρέξει με δική του ευθύνη. Και τα κατάφερε. Το σημαντικότερο έπαθλο δεν ήταν το χρυσό μετάλλιο. 
Για τον Κυριακίδη, η πιο συγκινητική στιγμή ήταν όταν κατάφερε με τη νίκη του να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για την πείνα και τις κακουχίες του ελληνικού λαού.

Συνέλεξε 250.000 δολάρια, εξωφρενικό ποσό για την εποχή και μαζί ρούχα, κουβέρτες, τρόφιμα -σιτάρι που έδωσε η Αμερικανική κυβέρνηση- και τα μετέφερε στην Ελλάδα με δύο καράβια Liberty της οικογένειας Λιβανού. Αυτό ονομάστηκε «Πακέτο Κυριακίδη».

Είκοσι μέρες μετά τη νίκη του, ο Τρούμαν ζήτησε να γνωρίσει αυτόν τον αδύνατο Έλληνα που κατάφερε να κερδίσει τον Johnny Kelley. Όταν ο Τρούμαν ρώτησε τον Kelley πώς τον κέρδισε ο Κυριακίδης, ο Kelley είπε: «Εγώ έτρεχα για τον εαυτό μου, ενώ εκείνος έτρεχε για εφτά εκατομμύρια πεινασμένους Έλληνες».

Ο Τρούμαν, ακούγοντας την ιστορία του Στέλιου Κυριακίδη, κινητοποιήθηκε και ενίσχυσε περισσότερο το Σχέδιο Μάρσαλ, ενώ η τότε ελληνική κυβέρνηση του απένειμε το παράσημο του Χρυσού Σταύρου του Τάγματος του Φοίνικος για την προσφορά στη χώρα. 

Έργα και ημέρες

Ο Κυριακίδης έτρεξε το Μαραθώνιο της Βοστώνης σε 2:29:27. Με αυτό το χρόνο διατήρησε το ρεκόρ εθνικής επίδοσης για 33 χρόνια και 216 ημέρες, γεγονός που του χάρισε μία θέση στο βιβλίο Guinness.

Είναι ο πρώτος μαραθωνοδρόμος που προπονήθηκε δια αλληλογραφίας με τον προπονητή του  και χρησιμοποίησε χρονόμετρο χειρός για να μετράει τις αποστάσεις. 

Το 1952 ο Δήμος Φιλοθέης του παραχώρησε χώρο στον οποίο έχτισε με ιδιωτικές προσφορές το στίβο της Φιλοθέης, του οποίου διετέλεσε Πρόεδρος και φέρει το όνομα του. 

Είναι ο πρωτεργάτης του παιδικού αθλητισμού στην Ελλάδα.  
Τα κύπελλα και τα μεταλλεία του έχουν παραχωρηθεί από την οικογένειά του στο Μουσείο Μαραθωνίου Δρόμου στο Μαραθώνα.      

Το Boston Marathon Association, αναφέρει στην επίσημη σελίδα του, ότι  είναι ο 1ος Αθλητής Μαραθωνίου στο κόσμο που έτρεξε για φιλανθρωπικό σκοπό.

Στο Αθλητικό Μουσείο της Μασαχουσέτης υπάρχει μόνιμη έκθεση με τον τίτλο «Στυλιανός Κυριακίδης - Τρέχοντας  για την ανθρωπότητα». 

Το 2006 ο Δήμος του Χοπκιντον της Μασαχουσέτης αποκάλυψε γλυπτό με την ονομασία «Το Πνεύμα του Μαραθωνίου» που αναπαριστά τον Στέλιο Κυριακίδη να τρέχει έχοντας στο πλευρό του το Σπύρο Λούη που του δείχνει το δρόμο προς τη νίκη. 

Πέθανε το 1987 σε ηλικία 77 ετών, νούμερο ίδιο με αυτό της φανέλας του. 

Η εγγονή του Μαρία έχει γράψει το βιβλίο «Στέλιος Κυριακίδης, Ο Άνθρωπος που έτρεξε για έναν ολόκληρο λαό», εκδ. Καστανιώτη.

#HisStory