O Διονύσης Γραμμένος έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως ως ένας από τους πιο χαρισματικούς καλλιτέχνες της γενιάς του. Στα 21 του χρόνια, ήδη τον χειροκροτούσαν στη Βιέννη και έκτοτε δεν έχει σταματήσει να συγκινεί με τη μουσική του.

#music #culture #conductor

Από τη Μία Κόλλια 

- Μεγαλώσατε στην Κέρκυρα, έναν τόπο με παράδοση στη μουσική. Πόσο ρόλο έπαιξε αυτό και πόσο ρόλο πιστεύετε ότι παίζει το οικογενειακό περιβάλλον στην καλλιέργεια των παιδιών;

Το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνει κάποιος και τα πρότυπα τα όποια μιμείται παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξή του και στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Είχα τη μεγάλη τύχη να γεννηθώ στην Κέρκυρα και να περάσω εκεί τα 17 πρώτα χρόνια της ζωής μου. Η πρώτη ανάμνηση από την παιδική μου ηλικία συνδέεται με τη μουσική και πιο συγκεκριμένα με τον ήχο της μπάντας. Είμαι βέβαιος πως χωρίς να το συνειδητοποιήσω, επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη ζωή και τις επιλογές μου.

- Είχατε κάποια ιδιαίτερη κλίση εξαρχής; Και αν ναι, πόση προσπάθεια χρειάζεται για την περαιτέρω εξέλιξη;

Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, αισθανόμουν πάντα τη μουσική να με μαγνητίζει. Στη συνέχεια, όταν ξεκίνησα να μαθαίνω κλαρινέτο, ένιωθα την επαφή μου με το μουσικό όργανο ως κάτι πολύ φυσικό. Προσπάθεια σίγουρα χρειάζεται για το επόμενο βήμα μας, το πόση και το πότε θα καταβληθεί όμως είναι κάτι πολύ προσωπικό για τον καθένα.

- Η μουσική παιδεία διαφέρει από την παιδεία γενικότερα; Και τι χρειάζεται σε μία χώρα για να ενδυναμωθεί; 

Με τον όρο «παιδεία», εννοούμε την καλλιέργεια του ανθρώπου, το να αποκτά κανείς μια κουλτούρα για τον τρόπο ζωής του, να μαθαίνει τη σχέση του με τον εαυτό του, με τις ιδέες και το περιβάλλον του. Η μουσική καλλιέργεια δεν έχει κάποια ουσιώδη διαφορά -πέραν του ότι χρησιμοποιούμε και μερικούς μουσικούς όρους. Θεωρώ πως για να ενδυναμωθεί η μουσική παιδεία χρειάζεται «εστίες μετάδοσης», χώρους που να μπορεί κάποιος να αναπτύξει ιδέες και να τις δοκιμάσει. Χώρους όπου μπορούμε να ανακαλύψουμε τι είναι ξεχωριστό μέσα μας και ποια είναι η αληθινή φύση μας.

- Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίσατε, πώς τις ξεπεράσατε και τι σας δίδαξαν;

Δεν προέρχομαι από μια εύπορη οικογένεια. Από μικρός κατάλαβα ότι αν θέλω να φτάσω κάπου, αν θέλω να πραγματοποιήσω κάποιο μου όνειρο, θα πρέπει να δουλέψω πολύ και να στηριχτώ στις δυνάμεις μου. Οι δυσκολίες με βοηθούσαν πάντα να προσπαθώ περισσότερο, να μην εγκαταλείπω. Στην ουσία, ήταν ευλογία οι δυσκολίες αυτές αφού με έμαθαν από μικρό να πλέω μόνος μέσα στην καθημερινότητα, να έχω πίστη στα όνειρά μου και να μάχομαι για να τα πραγματοποιήσω.

- Πώς διαχειριστήκατε τις πρώτες μεγάλες αναγνωρίσεις, τη φήμη και την αποδοχή; Τι ανασύρετε για να συνεχίζετε και να μην επαναπαυθείτε;

Τα περισσότερα πράγματα όσον αφορά τη μουσική ήρθαν στη ζωή μου κάπως απρόσμενα και η αλήθεια είναι πως με βρήκαν απροετοίμαστο. Δεν μου ήταν εύκολο να διαχειριστώ ούτε την αναγνώριση ούτε τη φήμη σε νεαρή ηλικία και αυτό γιατί δεν τα επεδίωξα και δεν τα αναζήτησα. Με απασχόλησε όμως και με απασχολεί πολύ έντονα η σχέση μου με τη μουσική και την τέχνη -αν έχει ουσία και αν αποκτά κάποιο βάθος στο πέρασμα του χρόνου. Αν οι ιδέες μου σημαίνουν κάτι για τους δέκτες της. Συνεχίζω αυτή την αναζήτηση -δεν πιστεύω ότι στο ταξίδι αυτό υπάρχει χρόνος για να επαναπαυθεί κανείς.

grammenos

- Είναι οι τέχνες κάθε μορφής περισσότερο ζωογόνες και κινητήριες; Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να ανακαλύψουν τις κλίσεις ή το πάθος τους;

Ίσως μέσω της επαφής του με την τέχνη ο άνθρωπος να προσπαθεί να ξεγελάσει για λίγο τη θνητότητά του. Ίσως οι τέχνες να ανοίγουν στον άνθρωπο μια μικρή χαραμάδα, που κοιτάζοντας μέσα να αντιλαμβάνεται ότι το πνεύμα του μπορεί να κατακτήσει πολύ ψηλότερες κορυφές, από αυτές στο οποίο είναι συνηθισμένο στην καθημερινότητα. Ίσως η επαφή μας, η σύνδεσή μας με κάτι άυλο να μας οδηγεί στο να εμβαθύνουμε στην ανθρώπινη φύση μας. Φαντάζομαι ότι το να ανακαλύπτει κανείς την κλίση ή το ταλέντο του είναι σαν να βρίσκει το σωστό για εκείνον «κανάλι» μέσα από το οποίο απελευθερώνει την ενέργειά του, με έναν τρόπο που έχει νόημα για εκείνον.

Η ταπεινή μου γνώμη είναι ότι πρέπει να δοκιμάσουμε γεύσεις από όλο το φάσμα της ζωής, χωρίς προκαταλήψεις. Είναι πολύ πιθανό ότι θα συνδεθούμε με περισσότερα από ένα αντικείμενα και θα ανακαλύψουμε σε διαφορετικούς τομείς (αθλητισμός, τέχνες, επιστήμες) διαφορετικές πλευρές του εαυτού μας.

- Μαέστρος: διαχείριση συνόλων και ανθρώπων. Τι χρειάζεται και πώς το βιώνετε;

Αισθάνομαι πως η ειλικρίνεια και η απλότητα είναι η βάση για μια επιτυχημένη επικοινωνία. Αυτό έχω πάντα ως γνώμονα στην επαφή μου με κάθε άνθρωπο, με κάθε ορχήστρα και κάθε σύνολο με το οποίο έρχομαι σε επαφή. Βρίσκομαι εκεί ώστε να δημιουργήσω τις συνθήκες και την ατμόσφαιρα μέσα στην οποία θα πετύχουμε μια καλή επικοινωνία.

Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της διεύθυνσης ορχήστρας είναι το πόσο αποτελεσματική είναι η επικοινωνία του μαέστρου με τα μέλη της. Η ομορφιά σε αυτό είναι ότι δεν υπάρχει κάποιο εγχειρίδιο και η πρόκληση το ότι κάθε φορά πρέπει να βρίσκεις την κατάλληλη «γλώσσα». Η επικοινωνία του μαέστρου με την ορχήστρα είναι μια τέχνη από μόνη της.

- Πώς είναι η ζωή αλλού, τι κερδίζετε, τι εμπειρίες ξεχωρίζετε;

Η ζωή είναι πολύ ενδιαφέρουσα όπου και αν βρίσκεσαι. Αισθάνομαι ότι το εξωτερικό σού δίνει απλόχερα πηγές έμπνευσης και νέες ιδέες, σε κάνει όμως παράλληλα να επιζητάς όλο και περισσότερο αυτά τα οποία θεωρούσες δεδομένα. 

- Τι είναι η μουσική; Τι είναι το μουσικό όργανο ή η μπαγκέτα στα χέρια σας; 

Όταν μιλάμε για μουσική, συνήθως προσπαθούμε με λόγια να περιγράψουμε τη σχέση μας μαζί της. Ποτέ δεν αγγίζουμε την ουσία της. Η μπαγκέτα σίγουρα δεν είναι τίποτε άξιο λόγου, το μουσικό όργανο όμως είναι ένα μέσο, που η όλη μας προσπάθεια και μελέτη γίνεται με σκοπό να καταφέρουμε να γίνουμε ένα μαζί του.

- Θυσίες και κέρδη; 

Δεν πιστεύω στο δίπολο θυσίες - κέρδη. Πιστεύω στις συνειδητές επιλογές που κάνουμε όταν βρίσκουμε σε κάτι νόημα ή όταν κάτι θεωρούμε πως είναι σημαντικό για εμάς. Δεν χάνεις κάτι έτσι, μόνο κερδίζεις. Ή, τουλάχιστον, έτσι νιώθεις.

Σύντομο βιογραφικό

Η πρώτη μεγάλη διεθνής επιτυχία του Διονύση Γραμμένου πραγματοποιήθηκε το 2008, κερδίζοντας το Χρυσό Μετάλλιο στον Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό Νέων Μουσικών της EBU και τον τίτλο του «Ευρωπαίου Νέου Μουσικού της Χρονιάς». Ήταν ο πρώτος μουσικός πνευστού οργάνου στην ιστορία του διαγωνισμού που έλαβε τον τίτλο αυτό.

Εμφανίζεται τακτικά στις μεγαλύτερες μουσικές σκηνές όπως τις Carnegie Hall της Νέας Υόρκης, Berliner Philharmoniker, Amsterdam Concertgebouw, Barbican Center του Λονδίνου, Vienna Konzerthaus και Cité de la musique στο Παρίσι, αλλά και σε ζωντανές συναυλίες για τα BBC Radio-3, Bavarian Radio και ORF της Αυστρίας.

Έκανε το ντεμπούτο του ως αρχιμουσικός σε ηλικία 21 ετών με τη Vienna Chamber Orchestra και έκτοτε έχει διευθύνει ορχήστρες όπως οι Deutsche Staatsphilharmonie Rheinland-Pfalz, Festival Strings Lucerne, Malta Philharmonic Orchestra, Vienna Young Philharmonic Orchestra και Hofer Symphoniker. 

Έχει τιμηθεί με το παγκόσμιο βραβείο Τέχνης «Leonardo da Vinci», το βραβείο «Rising Star» της ECHO και το Χρυσό Μετάλλιο της Πόλεως των Αθηνών. 

Η Ελληνική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων (ΕΛΣΟΝ) ιδρύθηκε το 2017 από τον Διονύση Γραμμένο και αποτελείται από νέους Έλληνες μουσικούς που ζουν στη χώρα μας ή στο εξωτερικό. Βασισμένη στα αντίστοιχα ευρωπαϊκά πρότυπα, η ΕΛΣΟΝ έχει ως βασικό της στόχο τον εντοπισμό, την καθοδήγηση, την εκπαίδευση και την ανάδειξη νέων ταλαντούχων Ελλήνων μουσικών στο συμφωνικό και οπερατικό ρεπερτόριο.

#HisStory