Η αστείρευτη παιδαγωγός, μέσα από τη χαρά και τη γνώση, είχε βρει το «κλειδί» της επικοινωνίας και της μεταδοτικότητας, διδάσκοντας κι εμάς ότι «δεν αρκεί απλώς να ψυχαγωγείς τα παιδιά, πρέπει να τους μαθαίνεις και κάτι σημαντικό για τη ζωή, χωρίς όμως να τους κάνεις μάθημα».

Από τη Μία Κόλλια

Οι παλαιότεροι βρίσκονταν τετ-α-τετ με την υπέροχη και ήρεμη θεία Λένα από την ώρα που στο σπίτι άνοιγε το ραδιόφωνο. Oι νεότεροι θα μάθαιναν σίγουρα τα πάντα για την κυρία Αντιγόνη Μεταξά, που είχε μία από τις πιο αγαπημένες παιδικές εκπομπές στο ραδιόφωνο, με τίτλο «Η θεία Λένα στα μικρά παιδιά». Μία εκπομπή που άφησε ιστορία, που είχε χιλιάδες ακροατές, που ήταν και εκπαιδευτική και ψυχαγωγική, που άρχιζε στις 9 το πρωί και ήταν σαν την απαραίτητη βιταμίνη για κάθε παιδί και -γιατί όχι- για αρκετούς γονείς για πολλά χρόνια. Γι’ αυτό και όλοι όσοι υπήρξαν πιστοί ακροατές της, τη θυμούνται με νοσταλγία.

Ποιο ήταν αυτό το προσόν που έκανε την κυρία Αντιγόνη Μεταξά τόσο αξιολάτρευτη και απαραίτητη στα μάτια και στα αυτιά των παιδιών; Η θεία Λένα είχε το χάρισμα της επικοινωνίας και το ταλέντο της μεταδοτικότητας -τα βασικά χαρακτηριστικά κάποιου που θέλει να μεταδώσει τη γνώση. Είχε καταφέρει -αν και θεία- να ασκεί μία αξιοζήλευτη και σπάνια γοητεία στα μικρά παιδιά και να τα κάνει να «κρέμονται από το στόμα της», γιατί ήξερε το πώς να διηγείται ιστορίες. Ενέπνεε στα παιδιά εμπιστοσύνη και τους έδινε χαρά. Ανυπομονούσαν να την ακούσουν να τους διηγείται ιστορίες που αποκάλυπταν κόσμους που δεν φαντάζονταν ότι υπάρχουν μέχρι εκείνη την ώρα. Την ηχογραφούσαν όταν δεν προλάβαιναν την εκπομπή, αποζητούσαν να μάθουν από εκείνη τους θησαυρούς της γνώσης. Η θεία Λένα ήταν αυτή που έμαθε στα παιδιά να μαθαίνουν και να ψυχαγωγούνται την ίδια ώρα. Ήξερε να μεταδίδει το νόημα των λέξεων με δικά της λόγια. Ήρεμα, τρυφερά λόγια, γεμάτα αγάπη για τα παιδιά. Ήταν μορφωμένη, ήταν επινοητική, ήταν μία αστείρευτη πηγή ευρημάτων και γνώσεων, που είχε το ταλέντο να συνδυάζει το παραμύθι με την αλήθεια, έτσι ώστε να περνάει στα παιδιά τις σωστές αξίες της ζωής και τις βασικές αρχές που θα πρέπει να αποκτήσουν για να γίνουν σωστοί ενήλικες.

Όταν μεγάλωσα, έμαθα ότι γύρω στα 1933, η αγαπημένη μου θεία Λένα είχε δημιουργήσει τον πρώτο παιδικό θίασο, το «Θέατρο του Παιδιού». Ένα παιδικό θέατρο που παρέμεινε σε λειτουργία μέχρι το 1941. Κόρη εκπαιδευτικού, παιδαγωγός η ίδια, με σπουδές στο Παρίσι, αυτό που ήθελε ήταν να ασχοληθεί με την καλλιτεχνική και κοινωνική συμπεριφορά και αγωγή των παιδιών. Είχε μάλιστα φοιτήσει και στη Δραματική σχολή του Ελληνικού Ωδείου και κάποια χρόνια δίδαξε σε αυτό απαγγελία και υποκριτική. Εμφανίστηκε και στο θέατρο και εισέπραξε πολλούς επαίνους για το ταλέντο της. Παντρεύτηκε με τον Κώστα Κροντηρά, έναν από τους πρώτους ραδιοφωνικούς σκηνοθέτες στην Ελλάδα. 

Πριν από τον πόλεμο είχε στενή συνεργασία με το παιδικό ραδιοφωνικό πρόγραμμα «Η ώρα του παιδιού» του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αθηνών -μαζί με τη μικρή κόρη της Λήδα Κροντηρά-, δημιουργώντας ένα συνεχώς αυξανόμενο ακροατήριο από μικρά παιδιά, ώσπου αναλαμβάνει την ευθύνη της συγκεκριμένης εκπομπής και γίνεται η «Θεία Λένα» που όλοι γνωρίζουμε.

Το 1940, η εκπομπή «Η ώρα του παιδιού» μεταδίδεται κάθε Τρίτη, Πέμπτη και Σάββατο στις 7. Η συμμετοχή των παιδιών αυξάνεται τόσο πολύ, που τους καλοκαιρινούς μήνες αλλάζει ώρα και πηγαίνει στις 8 το πρωί, για να μπορούν να την ακούνε και στην επαρχία.

Από το 1942, μικροί και μεγάλοι περιμένουν με ιδιαίτερη λαχτάρα την εκπομπή «Η ώρα του παιδιού», που επιμελείτο η κυρία Αντιγόνη Μεταξά. Στην εκπομπή αυτή συμμετείχε και ο Σπύρος Βασιλείου, που εισήγαγε τα παιδιά και στην ιστορία της ζωγραφικής. Μαζί με αυτόν συνεργάστηκαν πολλοί ακόμη γνωστοί καλλιτέχνες, μουσικοί, παιδοψυχολόγοι, κριτικοί θεάτρου, συγγραφείς και άνθρωποι των τεχνών. Έγιναν διασκευές γνωστών έργων, ώστε να απευθύνονται σε παιδιά, έγιναν εκδηλώσεις, διοργανώσεις και διαγωνισμοί. Η εκπομπή άρχισε να μεταδίδεται πλέον και απογεύματα, με σκοπό να εμπνεύσει και να δυναμώσει το ηθικό των ακροατών με θεατρικά έργα και φωνές ηθοποιών όπως ο Μάνος Κατράκης, ο Νίκος Χατζίσκος, ο Θάνος Κωτσόπουλος. Και όλα αυτά, μέσα σε μία κατεχόμενη Ελλάδα.

Η «ώρα του παιδιού» συνεχίστηκε μέχρι το 1966 καθημερινώς και έφτασε τις 4.500 ραδιοφωνικές εκπομπές. Ένα χρόνο μετά, η «Θεία Λένα» απέκτησε δική της τηλεοπτική εκπομπή στην ΥΕΝΕΔ.

Η Αντιγόνη Μεταξά έγραψε πάνω από 50 παιδικά βιβλία και μία εγκυκλοπαίδεια, την «Παιδική Εγκυκλοπαίδεια», που λειτούργησε και σαν συμπλήρωμα τις διδακτικής ύλης του δημοτικού αλλά και των πρώτων τάξεων του γυμνασίου.
Ήταν μία «παραμυθού της ζωής», που γεννούσε ιστορίες και δημιουργούσε ή, ακόμη καλύτερα, ανέπτυσσε τη φαντασία των παιδιών εμφυσώντας τους καλά αισθήματα, μαθαίνοντάς τους την αξία της φιλίας, τη δημιουργικότητα, το τι είναι σωστό και τι είναι λάθος, το πώς μπορούμε να ζούμε με αξιοπρέπεια και να τιμάμε τα καλά της ζωής μας.

Υπήρξε δυναμική, είχε πρωτοποριακή σκέψη και για το αξιοζήλευτο έργο της βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών και τιμήθηκε με το παράσημο του Τάγματος της Εποποιίας, το 1965. Το 1971 τιμήθηκε με δίπλωμα με τον Τίμιο Σταυρό από τον Ερυθρό Σταυρό.

Έφυγε από αυτό τον κόσμο στα 66 χρόνια της, το 1971. Είχε περάσει η ώρα…

#HerStory